PCOS, ook wel het polycysteus-ovariumsyndroom, is een hormonale aandoening die veel vrouwen over de hele wereld treft. Ondanks dat het helaas zo vaak voorkomt, is er nog steeds veel onbekendheid en onduidelijkheid over deze aandoening. Op deze pagina lees je wat PCOS precies is, wat de symptomen zijn en wat je eraan kunt doen om de klachten te verminderen. Als je vermoedt dat je dit hebt, is het belangrijk om geïnformeerd te zijn en te weten wat je zelf kunt doen om je gezondheid te verbeteren.
Wat kun jij je bij PCOS voorstellen?
PCOS is een aandoening waarbij de hormoonbalans in je lichaam verstoord is. Vrouwen met PCOS hebben vaak verhoogde niveaus van mannelijke hormonen, zoals testosteron, wat kan leiden tot verschillende symptomen. Daarnaast ontwikkelen zich bij PCOS vaak cysten in de eierstokken. Dit zijn kleine, met vocht gevulde blaasjes die de normale werking van de eierstokken kunnen verstoren. De oorzaak van PCOS is nog niet volledig bekend, maar genetica en leefstijl spelen allebei een rol. Als je moeder of zus PCOS heeft, is de kans groter dat jij het ook hebt. Bovendien kan overgewicht of obesitas de symptomen verergeren.
De symptomen van PCOS op een rij
De symptomen van PCOS kunnen per vrouw verschillen en variëren in hoe erg ze zijn. Hier lees je meer over de meest voorkomende symptomen:
1. Onregelmatige menstruatiecycli: Vrouwen met PCOS hebben vaak onregelmatige menstruaties of zelfs last van het uitblijven van de menstruatie. Dit komt doordat de eierstokken niet regelmatig een eicel vrijgeven.
2. Overmatige haargroei: Door de verhoogde niveaus van mannelijke hormonen kunnen vrouwen met PCOS last hebben van overmatige haargroei op ongewenste plekken, zoals het gezicht, de borst en de rug.
3. Acne en een vette huid: De hormoonverstoringen kunnen ook leiden tot een vette huid en ernstige acne, zelfs op volwassen leeftijd.
4. Gewichtstoename: Veel vrouwen met deze aandoening hebben moeite met het behouden van een gezond gewicht en hebben een verhoogde kans op obesitas.
5. Haaruitval: Terwijl overmatige haargroei op het lichaam kan voorkomen, kan PCOS ook leiden tot dunner wordend haar op het hoofd.
6. Vruchtbaarheidsproblemen: Omdat de eisprong bij vrouwen met PCOS onregelmatig of zelfs afwezig kan zijn, kunnen er problemen ontstaan met zwanger worden.
Het is belangrijk om te weten dat niet alle vrouwen met PCOS elk symptoom zullen ervaren. Sommige vrouwen hebben alleen milde klachten, terwijl anderen ernstige symptomen kunnen hebben die hun dagelijks leven beïnvloeden.
Hoe gaat het stellen van een diagnose bij PCOS in z’n werk?
Als je vermoedt dat je dit hebt, is het belangrijk om een arts te raadplegen. De diagnose wordt vaak gesteld aan de hand van een combinatie van symptomen, bloedonderzoek en een echografie van je eierstokken. De arts zal meestal letten op verhoogde niveaus van mannelijke hormonen en de aanwezigheid van cysten in de eierstokken.
Kies voor gezonde voeding en gewichtsverlies
Hoewel PCOS niet volledig te genezen is, zijn er wel verschillende manieren om de symptomen te verminderen en je kwaliteit van leven te verbeteren. Gezonde voeding speelt bijvoorbeeld een rol in het beheersen van PCOS-symptomen. Vrouwen met deze aandoening hebben vaak moeite met het reguleren van hun bloedsuikerspiegel, wat kan leiden tot insulineresistentie. Dit kan gewichtsverlies moeilijker maken en andere symptomen verergeren. Probeer een dieet te volgen dat rijk is aan vezels, magere eiwitten en gezonde vetten. Vermijd suikerhoudende en bewerkte voedingsmiddelen, omdat deze de bloedsuikerspiegel snel laten stijgen.
Het mediterrane dieet, dat zich richt op groenten, fruit, volle granen en gezonde vetten, wordt vaak aanbevolen voor vrouwen met PCOS. Zelfs een klein gewichtsverlies van 5-10% kan al een grote impact hebben op het verminderen van symptomen zoals een onregelmatige menstruatie en insulineresistentie.
Regelmatige lichaamsbeweging helpt bij PCOS klachten
Regelmatige lichaamsbeweging is ook belangrijk bij het onder controle krijgen van PCOS. Beweging helpt niet alleen bij gewichtsverlies, maar verbetert ook de insulinegevoeligheid en kan de hormoonbalans herstellen. Cardiovasculaire oefeningen zoals wandelen, fietsen of zwemmen zijn goede keuzes, maar ook krachttraining kan handig zijn, omdat het de spiermassa en stofwisseling verhoogt. Probeer minstens 150 minuten per week licht intensieve lichaamsbeweging te doen, verspreid over meerdere dagen.
Richt je op stressmanagement
Stress kan de symptomen van PCOS verergeren. Dit komt doordat stress de productie van cortisol verhoogt, wat kan leiden tot gewichtstoename, onregelmatige menstruatie en verhoogde insulineresistentie. Probeer daarom technieken te vinden die je helpen om stress te verminderen, zoals meditatie, yoga, of ademhalingsoefeningen. Ook voldoende slaap is onmisbaar voor het verminderen van stress en het verbeteren van je hormoonbalans. Streef naar minstens zeven tot acht uur slaap per nacht.
Je zou hormonale behandelingen kunnen proberen
In sommige gevallen kan een arts hormonale behandelingen voorschrijven om de symptomen van PCOS te controleren. De anticonceptiepil is een veelvoorkomende behandeling om de menstruatiecyclus te reguleren en de niveaus van mannelijke hormonen te verlagen. Daarnaast kan metformine, een medicijn dat vaak wordt gebruikt bij diabetes, helpen om de insulineresistentie te verbeteren. Overleg altijd met een arts voordat je begint met een hormonale behandeling om te bespreken welke optie het beste bij jou past.
Hoe zit het met PCOS en vruchtbaarheid?
Veel vrouwen met PCOS maken zich zorgen over hun vruchtbaarheid. Het is waar dat PCOS zwanger worden moeilijker kan maken, maar het betekent niet dat het onmogelijk is. Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar, zoals ovulatie-inductie en IVF, die kunnen helpen bij het bevorderen van de eisprong en het vergroten van de kans op een succesvolle zwangerschap. Als je probeert zwanger te worden en PCOS hebt, is het belangrijk om samen met je arts een behandelplan op te stellen.
Zijn er behandelingen die je vergoed krijgt vanuit je zorgverzekering?
Veel behandelingen voor PCOS worden vergoed vanuit de basisverzekering, zoals huisartsbezoeken, bloedonderzoek, gynaecologische zorg en bepaalde hormonale behandelingen. Ook vruchtbaarheidsbehandelingen en medicatie tegen insulineresistentie kunnen onder deze dekking vallen, maar de kosten tellen mee voor het eigen risico. Begeleiding door een diëtist of psycholoog wordt deels vergoed én misschien een beetje extra via een aanvullende verzekering. Het is belangrijk om je polisvoorwaarden te controleren en eventueel je zorgverzekeraar aan te passen om te zorgen dat je de juiste vergoedingen ontvangt voor de zorg die je nodig hebt bij PCOS.
