Alles wat je moet weten
Alles wat je moet weten
De milt is zo’n orgaan waar je eigenlijk niet vaak aan denkt. Iedereen weet dat je een hart, longen en lever hebt, maar dit orgaan blijft een beetje een mysterieuze speler in het spel. Maar dit orgaan vervult meerdere belangrijke functies en kan het grote gevolgen hebben als er iets mee misgaat. Hoe belangrijk is je milt nu eigenlijk? En kun je ook zonder leven? Je leest er op deze pagina de nodige informatie over.
Welke rol heeft de milt in je lichaam?
De milt ligt linksboven in je buik, net onder je ribbenkast. Het orgaan is niet heel groot, maar wel van levensbelang voor een goede afweer en bloedkwaliteit. Eén van de belangrijkste taken van dit orgaan is het filteren van je bloed. Rode bloedcellen die beschadigd of oud zijn, worden door de milt opgeruimd. Tegelijkertijd houdt dit orgaan je voorraad gezonde rode bloedcellen op peil. Verder speelt dit orgaan een rol in je immuunsysteem. Het orgaan slaat witte bloedcellen op die helpen om infecties te bestrijden. Wanneer je lichaam in contact komt met bacteriën of virussen, zorgt de milt ervoor dat je afweercellen snel in actie komen. Ook worden er antilichamen aangemaakt die je beschermen tegen ziektes. Het klinkt dus als een onmisbare schakel in je gezondheid, maar toch kan iemand in principe ook zonder dit orgaan verder leven.
Kun je leven zonder dit orgaan?
Mensen die door een ongeluk, een operatie of een ziekte hun milt verliezen, kunnen gewoon verder leven. Je lichaam past zich aan door andere organen en weefsels harder te laten werken, zoals je lever en je lymfeklieren. Deze nemen deels de taken van dit orgaan over. Toch blijft er een belangrijk verschil. Zonder dit orgaan ben je gevoeliger voor infecties. Je afweersysteem is minder snel en krachtig, waardoor bepaalde bacteriën een grotere kans krijgen om schade aan te richten.
Bij mensen zonder milt wordt vaak aangeraden om extra vaccinaties te halen tegen bijvoorbeeld pneumokokken en meningokokken. Ook kan de arts adviseren om altijd een noodkuur antibiotica in huis te hebben, voor het geval je plotseling een ernstige infectie oploopt. Het laat zien dat je technisch gezien zonder milt kunt leven, maar dat dit niet zonder gevolgen is.
Ervaar je problemen met je milt?
Soms werkt de milt niet meer zoals het hoort of wordt hij groter dan normaal. Een vergrote milt kan pijn veroorzaken links in je buik en soms ook uitstralen naar je schouder. Vaak gaat dit samen met vermoeidheid of een gevoel van druk in je buik. Een te grote milt kan bovendien te veel bloedcellen afbreken, waardoor je last krijgt van bloedarmoede of een verhoogd risico op infecties. De oorzaken van miltproblemen lopen uiteen. Het kan komen door een infectie, een leveraandoening, een bloedziekte of zelfs kanker. Ook een harde klap of een ongeluk kan dit orgaan beschadigen, soms zelfs met een scheur tot gevolg. In dat geval is er snel medisch ingrijpen nodig, omdat dit orgaan erg doorbloed is en scheuren levensgevaarlijk kunnen zijn.
Behandelingen bij miltproblemen
Wanneer je problemen ervaart met je milt, zal een arts onderzoeken of behandeling nodig is. Soms is rust voldoende en herstelt het orgaan vanzelf, bijvoorbeeld na een lichte kneuzing. Bij een ernstig probleem kan het nodig zijn dat de milt (gedeeltelijk) wordt verwijderd. Dit heet een splenectomie. Na zo’n ingreep is goede begeleiding belangrijk, omdat je lichaam daarna gevoeliger is voor infecties. Het kan ook voorkomen dat de oorzaak van een vergrote milt wordt aangepakt met medicijnen. Bijvoorbeeld bij een infectie of bij een auto-immuunziekte. In sommige gevallen wordt er gekozen voor een behandeling met chemotherapie of bestraling, afhankelijk van de onderliggende aandoening.
Kun je een vergoeding door je zorgverzekering krijgen?
Omdat de milt een belangrijk orgaan is, kan behandeling kostbaar zijn. Gelukkig worden de meeste noodzakelijke onderzoeken en behandelingen vanuit de basisverzekering vergoed. Denk bijvoorbeeld aan ziekenhuisopnames, operaties of medicatie. Heb je een aanvullende verzekering? Dan kan het zijn dat je extra ondersteuning krijgt vergoed, zoals bepaalde vaccinaties of nazorg. Wanneer je problemen met dit orgaan ervaart of een behandeling moet ondergaan, is het verstandig om altijd bij je verzekeraar na te gaan welke kosten precies gedekt zijn. Zo voorkom je verrassingen en weet je waar je aan toe bent. Iedere zorgverzekeraar hanteert namelijk zijn eigen voorwaarden en pakketten.
Hoe merk je dat je milt niet goed werkt?
Het lastige aan de milt is dat je er vaak weinig van merkt als er iets misgaat. Klachten zijn meestal vaag en kunnen ook bij andere aandoeningen passen. Denk aan vermoeidheid, buikpijn of terugkerende infecties. Soms voel je een drukkend of vol gevoel links in je bovenbuik, zeker na het eten. Artsen komen een probleem met dit orgaan vaak op het spoor via bloedonderzoek of beeldvorming, zoals een echo of CT-scan. Bij een onverwachte bevinding kan het soms een verrassing zijn dat dit orgaan vergroot is of niet goed functioneert. Daarom is het belangrijk om bij onverklaarbare klachten altijd langs de huisarts te gaan.
Het belang van de milt in het dagelijks leven
Hoewel je dus zonder milt kunt leven, maakt dit orgaan je dagelijks leven een stuk veiliger. Je afweer werkt sneller en beter, waardoor je minder vaak ernstig ziek wordt. Dit orgaan helpt je lichaam in balans te houden en speelt een stille, maar belangrijke rol in je gezondheid. Het is eigenlijk een typisch voorbeeld van een orgaan dat je pas gaat waarderen als er iets mis mee is.
