Wat kun je zelf tegen een glutenintolerantie doen?

Leven met een glutenintolerantie kan in het begin behoorlijk wennen zijn. Je ontdekt ineens dat gluten overal in lijken te zitten! Namelijk in brood, pasta, sauzen, snacks en zelfs in sommige medicijnen. Een glutenintolerantie betekent niet dat je levenslang moet inleveren op smaak of gemak. Met de juiste aanpassingen, kennis en ondersteuning kun je prima gezond en gevarieerd eten en klachten flink verminderen. Op deze pagina lees je wat je zelf kunt doen bij glutenintolerantie en welke behandelingen of begeleiding mogelijk vergoed worden door je zorgverzekering.

Wat is een glutenintolerantie precies?

Glutenintolerantie, ook wel coeliakie genoemd, is een auto-immuunziekte waarbij je lichaam overgevoelig reageert op gluten. Gluten is een eiwit dat voorkomt in granen zoals tarwe, gerst, rogge en spelt. Bij mensen met glutenintolerantie raakt de dunne darm beschadigd wanneer ze gluten eten. De darmvlokken, die verantwoordelijk zijn voor de opname van voedingsstoffen, worden aangetast. Daardoor kunnen klachten ontstaan zoals buikpijn, diarree, vermoeidheid en een opgeblazen gevoel. Er is ook een mildere vorm, de zogenaamde niet-coeliakie glutenovergevoeligheid. Mensen met deze variant hebben vergelijkbare klachten, maar hun darmen raken niet structureel beschadigd. In beide gevallen geldt dat het vermijden van gluten de belangrijkste manier is om klachten te voorkomen.

Wat kun je zelf doen als je hier last van hebt?

De basis van het omgaan met glutenintolerantie is een strikt glutenvrij dieet. Dat betekent dat je producten met tarwe, gerst, rogge en spelt moet vermijden. In de praktijk betekent dit vaak even puzzelen. Etiketten lezen, recepten aanpassen en nieuwe producten ontdekken is in het begin dagelijkse kost. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel glutenvrije alternatieven verkrijgbaar in de supermarkt en bij speciaalzaken. Wat veel mensen helpt, is om hun maaltijden weer vanaf nul te bereiden. Verse producten zoals groenten, fruit, vlees, vis, rijst en aardappelen bevatten van nature geen gluten. Door zelf te koken, houd je controle over wat je binnenkrijgt. Bovendien kun je experimenteren met glutenvrije meelsoorten, zoals boekweit, haver (let op een glutenvrije variant), amandelmeel of maismeel.

Een andere belangrijke stap is om kruisbesmetting te voorkomen. Zelfs een klein beetje gluten kan bij mensen met een glutenintolerantie klachten veroorzaken. Gebruik daarom aparte snijplanken, broodroosters en messen als je samenwoont met mensen die wel gluten eten.

Glutenintolerantie en eten buiten de deur

Eten buiten de deur kan soms spannend zijn als je glutenintolerantie hebt. Restaurants en cafés worden steeds bewuster, maar het blijft belangrijk om duidelijk aan te geven dat je glutenvrij moet eten. Vraag gerust naar de ingrediënten of bereidingswijze van gerechten. Een goede tip is om vooraf even te bellen en te vragen of het restaurant ervaring heeft met glutenvrije maaltijden. Op reis kun je apps gebruiken die glutenvrije restaurants in de buurt laten zien, zoals Find Me Gluten Free of Gluten Free Roads. Neem wat glutenvrije snacks mee voor onderweg, zodat je altijd iets hebt als er geen veilige optie beschikbaar is.

De begeleiding en behandelingen bij deze aandoening

Hoewel er (nog) geen genezing bestaat voor glutenintolerantie, kun je met de juiste begeleiding klachten sterk verminderen of zelfs voorkomen. Veel mensen vinden het prettig om hulp te krijgen van een diëtist. Een diëtist met ervaring in glutenintolerantie kan helpen bij het samenstellen van een gezond, glutenvrij voedingspatroon en ervoor zorgen dat je geen belangrijke voedingsstoffen mist. Een tekort aan bepaalde vitamines en mineralen, zoals ijzer, vitamine D en calcium, komt namelijk regelmatig voor bij mensen met glutenintolerantie. De darmen nemen voedingsstoffen minder goed op, vooral in de periode voordat de diagnose gesteld is. Een diëtist kan adviseren over supplementen en voedingsmiddelen die dit tekort aanvullen.

Wat vergoedt je zorgverzekering bij deze aandoening?

Als je de diagnose glutenintolerantie hebt gekregen via een arts, kun je in sommige gevallen een vergoeding krijgen voor begeleiding of hulpmiddelen. De basisverzekering vergoedt een consult bij een diëtist tot drie uur per kalenderjaar. Soms is dat voldoende om je goed op weg te helpen, zeker in het begin. Heb je meer begeleiding nodig, dan kun je via je aanvullende zorgverzekering vaak extra uren vergoed krijgen. Daarnaast zijn er zorgverzekeraars die een vergoeding bieden voor glutenvrije dieetproducten, vooral bij medische noodzaak zoals coeliakie. Meestal geldt dit alleen als je een verklaring hebt van je arts of diëtist. Niet elke verzekeraar biedt deze vergoeding, dus het loont om de polisvoorwaarden goed door te nemen.

Verder kan het zijn dat je bepaalde onderzoeken vergoed krijgt, zoals bloedonderzoek of een darmbiopsie om de diagnose te bevestigen. Dit valt onder de basisverzekering, maar het eigen risico is dan wel van toepassing.

Hoe vind je de juiste zorgverzekering bij een glutenintolerantie?

Als je glutenintolerantie hebt, is het slim om bij het kiezen van een zorgverzekering te letten op vergoedingen voor dieetbegeleiding en glutenvrije producten. Sommige verzekeraars hebben specifieke pakketten voor mensen met voedselintoleranties of chronische aandoeningen. Let niet alleen op de maandpremie, maar vooral op wat je krijgt voor die premie. Een iets duurdere aanvullende verzekering kan zichzelf terugverdienen als je regelmatig begeleiding nodig hebt of gebruikmaakt van speciale producten. Je kunt ook kijken naar verzekeraars die samenwerken met diëtisten of gespecialiseerde voedingscentra. Zo krijg je sneller toegang tot deskundige hulp zonder hoge kosten.

Leven met een glutenintolerantie is leren luisteren naar je lichaam

Het aanpassen aan een glutenvrij leven is voor de meeste mensen even zoeken, maar na verloop van tijd wordt het een tweede natuur. Je leert waar gluten in zitten, welke producten veilig zijn en hoe je klachten kunt voorkomen. Wat belangrijk is, is dat je goed blijft luisteren naar je lichaam. Als je ondanks een glutenvrij dieet klachten blijft houden, kan het zijn dat er toch ergens sporen van gluten in je voeding terechtkomen of dat er een andere oorzaak meespeelt. Een goede samenwerking met je arts en diëtist helpt om dit uit te zoeken. Soms kan aanvullend onderzoek of een tijdelijk eliminatiedieet nodig zijn. Blijf niet te lang zelf sukkelen, want langdurige klachten kunnen leiden tot tekorten en vermoeidheid.

Redactie

Kasper de Wijs is (mede)eigenaar van meerdere verzekering websites. Al meer dan 10 jaar is hij werkzaam in de financiële branche, waaronder zorgverzekeringen. Sinds 2012 schrijft hij over zorgverzekering, zorg in Nederland en gezondheid.